Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Οι έφηβοι του σήμερα για το αύριο

Ενότητα
Οι έφηβοι του σήμερα για το αύριο

Η προοπτική ενός εφήβου μέσα από τα παραμύθια

 

Κάποτε έγινε ένας αγώνας μεταξύ βατράχων. Στόχος τους ήταν να ανέβουν στην ψηλότερη κορυφή ενός πύργου. Πολλοί άνθρωποι μαζεύτηκαν για να τους παρακολουθήσουν. Ο αγώνας άρχισε.

Στην πραγματικότητα ο κόσμος δεν πίστευε ότι ήταν εφικτό να ανέβουν οι βάτραχοι στην κορυφή του πύργου και το μόνο που άκουγε ήταν: «Τι άδικος κόπος! Ποτέ δεν θα τα καταφέρουν…»

Οι βάτραχοι όσο το άκουγαν τόσο αμφέβαλλαν για τους εαυτούς τους. Ο κόσμος συνέχιζε: «Άδικος κόπος! Ποτέ δεν θα τα καταφέρουν…». Και οι βάτραχοι ο ένας μετά τον άλλο, παραδέχονταν την ήττα τους και έπεφταν, εκτός από έναν που συνέχιζε να σκαρφαλώνει. Στο τέλος μόνο αυτός, μετά από μεγάλη προσπάθεια, κατόρθωσε να φτάσει στην κορυφή.

Ένας από τους χαμένους βατράχους είχε μεγάλη περιέργεια να μάθει πως τα κατάφερε και έφτασε στην κορυφή. Όταν πλησίασε να τον ρωτήσει, αντιλήφθηκε ότι ο νικητής βάτραχος ήταν κουφός. Έτσι κατάλαβε ότι δεν πρέπει να ακούς όσους σου λένε ότι δεν μπορείς να πετύχεις τους στόχους σου!

Έχω κουραστεί να ακούω, ειδικά τον τελευταίο καιρό ότι στον τόπο μας δεν υπάρχει μέλλον, ότι δεν υπάρχει προοπτική. Δουλεύοντας με έφηβους εδώ και πολλά χρόνια έχω μάθει ότι δεν πρέπει ποτέ να πεις σε ένα παιδί ότι τα όνειρα του είναι απίθανα η παράξενα. Λίγα πράγματα είναι περισσότερο ντροπιαστικά, και τι τραγωδία θα ήταν αν σε πίστευε. Κι αυτό γιατί πιστεύω ότι

Τα παραμύθια είναι κάτι παραπάνω από αληθινά: όχι γιατί μας λένε ότι οι δράκοι υπάρχουν αλλά γιατί μας λένε ότι οι δράκοι μπορούν να νικηθούν!”– Neil Gaiman from Coraline

Αν θέλουμε λοιπόν να υπάρχει προοπτική τότε θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε τέσσερις στόχους:

•Αυτογνωσία

•Πληροφόρηση

•Λήψη αποφάσεων

•Μετάβαση (είναι η υλοποίηση της απόφασης που πήρα)

Θα μπορούσα να σας παρουσιάσω πολλές πληροφορίες για το τι είναι και τι κάνουμε στη Συμβουλευτική και στο Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό, αλλά δεν το βρίσκω σκόπιμο. Θα προσπαθήσω να συνοψίσω αυτό που κατάφερα να αποκομίσω τα τελευταία 12 χρόνια που εφαρμόζω τον θεσμό στο σχολείο χωρίς διακοπή. Αυτά είναι:

Η νοημοσύνη της επιτυχίας και συναισθηματική νοημοσύνη!

Αν πιστεύουμε ότι οι ακαδημαϊκές δεξιότητες είναι αρκετές για να τα καταφέρει ένας άνθρωπος στην ενήλικη ζωή και στην αγορά εργασίας, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ακόμα πιο σημαντικά από αυτές είναι η νοημοσύνη της επιτυχίας και συναισθηματική νοημοσύνη.

Η νοημοσύνη της επιτυχίας περιλαμβάνει την:

•Αναλυτική νοημοσύνη (επίλυση των προβλημάτων και ποιοτική κρίση των ιδεών)

•Δημιουργική νοημοσύνη (δημιουργικότητα, πρωτοτυπία, ποικιλία, ευελιξία, δράση)

•Πρακτική νοημοσύνη (προσαρμογή, επιλογή και διαμόρφωση του περιβάλλοντος ανάλογα με το πλαίσιο)

Ο άνθρωπος που διαθέτει σε μεγάλο βαθμό αυτή την νοημοσύνη μπορεί όχι μόνο να αναλύει ένα πρόβλημα αλλά να βρίσκει μια δημιουργική λύση και στην συνέχεια να την μετατρέπει σε πράξη.

Στα σχολεία μας οι δημιουργικές και πρακτικές δεξιότητες δεν αναπτύσσονται όσο η αναλυτική νοημοσύνη. Έτσι όταν στον χώρο της εργασίας οι άνθρωποι θα πρέπει να προβάλουν τις δικές τους ιδέες, αυτοί απλώς παπαγαλίζουν ή προβάλουν τις ιδέες άλλων. Τα σχολεία τους προετοιμάζουν, σε μεγάλο βαθμό, με τρόπο που τους αφήνει «ξεκρέμαστους».

Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε γιατρούς που δεν μπορούν να αναπτύξουν μια σχέση με τον ασθενή τους, υδραυλικούς που δεν ξέρουν πώς να πείσουν τον πελάτη τους για την αξία της δουλειάς τους, ψυχολόγους που κατανοούν τους ανθρώπους μόνο με βάση την μελέτη περιπτώσεων των πανεπιστημιακών εγχειριδίων.

Η συναισθηματική νοημοσύνη:

«Οι ικανότητες που χρειάζεσαι για να πετύχεις ξεκινούν από την διανοητική ιπποδύναμη, αλλά οι άνθρωποι χρειάζονται και τη συναισθηματική δεξιότητα προκειμένου να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα ταλέντα τους. Ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι δεν καταφέρνουν να χρησιμοποιήσουν όλο το δυναμικό τους είναι η συναισθηματική ανεπάρκεια».

Η συναισθηματική νοημοσύνη περιλαμβάνει δυο μεγάλες κατηγορίες συναισθηματικών ικανοτήτων:

Προσωπικές ικανότητες

Αυτές καθορίζουν πόσο καλά χειριζόμαστε τον εαυτό μας

•Αυτεπίγνωση (επίγνωση του εαυτού)

•Αυτορύθμιση (ρύθμιση και έλεγχος των προσωπικών συναισθηματικών αντιδράσεων)

•Κίνητρα συμπεριφοράς (εσωτερικοί στόχοι που υποκινούν τη συμπεριφορά)

Κοινωνικές ικανότητες

Αυτές καθορίζουν πόσο καλά χειριζόμαστε τις σχέσεις

•Ενσυναίσθηση (να μπαίνεις στη θέση του άλλου και να αντιλαμβάνεσαι τη δική του προοπτική)

•Κοινωνικές δεξιότητες (οι προσωπικές δεξιότητες που χρειάζονται για επιτυχημένη επικοινωνία και συναναστροφή)

Προτάσεις για τους γονείς

Αυτό που χρειάζεται να συνειδητοποιήσει ο γονέας είναι ότι το παιδί του θα κινηθεί σε ένα περιβάλλον πολύ πιο ρευστό και ευμετάβλητο, και πολύ λιγότερο προστατευμένο από αυτό που κινήθηκε ο ίδιος.

Η «ύψιστη» για πολλούς γονείς εργασιακή αξία που είναι η ασφάλεια, δεν θα είναι προτεραιότητα για τον άνθρωπο που θα μπει στην αγορά της εργασίας μετά από 8-10 χρόνια από σήμερα. Μέγιστες ικανότητες θα είναι η προσαρμοστικότητα, η ικανότητα συνεργασίας, η ικανότητα επανεκπαίδευσης, η ικανότητα της επικοινωνίας, η επινοητικότητα και η εφευρετικότητα.

Ο γονέας θα πρέπει να απαλλαγεί πρώτα ο ίδιος και μετά να βοηθήσει και το παιδί του να απαλλαγεί από αγκυλώσεις του τύπου «πάνω από όλα το σχολείο». Όχι, το μότο πρέπει να είναι «το σχολείο μαζί με όλα τα άλλα».

Οι δεξιότητες και οι ικανότητες που αναπτύσσει ένα παιδί όταν

  • αθλείται, όπως αυτοπειθαρχία, αυτοεκτίμηση, προσωπικά κίνητρα, συνεργατικότητα, αρμονική σχέση με το σώμα και με την διατροφή, ωριμότητα, ή

  • οι δεξιότητες και ικανότητες που αναπτύσσει ως κατασκηνωτής ή στέλεχος σε μια καλή κατασκήνωση όπως ενσυναίσθηση, υπευθυνότητα, χειραφέτηση, ανεξαρτησία, επίλυση πλήθους προβλημάτων, προσαρμοστικότητα, ομαδικότητα, ή

  • οι ικανότητες και δεξιότητες που αναπτύσσει μέσα από τον εθελοντισμό, όπως αλληλεγγύη, κοινωνικότητα, συνυπευθυνότητα, πολιτική συνείδηση, κοινωνική ευθύνη, ή

  • οι ικανότητες και δεξιότητες που αποκτά μέσα από την ζωγραφική, τον χορό, την κεραμική όπως δημιουργικότητα, έκφραση συναισθημάτων, επινοητικότητα, αισθητική δεν αποκτώνται και δεν καλλιεργούνται μέσα από την ακαδημαϊκή εκπαίδευση που κατ’ εξοχήν και κατά κόρον προσφέρει το σχολείο.

Θα ήθελα να κλείσω με ένα απόσπασμα από το «Μέσα από τον καθρέφτη» του Lewis Carroll,

«Τώρα βλέπεις ότι τρέχεις όσο μπορείς για να διατηρηθείς εδώ που βρίσκεσαι. Αν θέλεις να πας κάπου αλλού, πρέπει να τρέξεις δυο φορές γρηγορότερα».

 

Λίνα Πατσιούρα

Εκπαιδευτικός/Στέλεχος Συμβουλευτικής και Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

irorea2000@gmail.com

Πηγή: parentshelp.gr

 

Κάντε like στη σελίδα μας στο Facebook για να ενημερώνεστε για τα προϊόντα και τις προτάσεις μας.
Ακολουθήστε μας στο Instagram για ακόμα περισσότερα!